Крупская районная гимназия

 

---

 

 

 

---

 

23 ВЕРАСНЯ СПАЎНЯЕЦЦА 95 ГОД З ДНЯ НАРАДЖЭННЯ

АРТУРА ВОЛЬСКАГА (1924-2002), ПІСЬМЕННІКА

 

Артур Вольскі (Артур Вітальевіч Зэйдэль-Вольскі) нарадзіўся 23 верасня 1924 года ў горадзе Дзяржынску Мінскай вобласці. Маці яго была артысткай. Бацька, Віталь Фрыдрыхавіч Вольскі - пагранічнік, а потым вядомы беларускі драматург, празаік, вучоны, аўтар праслаўленага "Несцеркі".

            Вучыўся Артур Вітальевіч у 25 мінскай узорнай чыгуначнай імя Чарвякова беларускай школе. У гэтай школе таксама вучыліся ўдзельніца Вялікай Айчыннай вайны Рыма Шаршнева, будучыя пісьменнікі Э.Агняцвет, А.Міронаў. Геаграфію ў гэтай школе выкладаў Янка Маўр. Артур Вітальевіч меў многа сяброў самых розных нацыянальнасцей.

            Пасля сёмага класа паступіў у Віцебскае мастацкае вучылішча, дзе пачалося знаёмства з самастойным жыццём. Вайна перапыніла навучэнне. Ён эвакуіраваўся ва Уральск, дзе працаваў мастаком у тэатры імя Я.Коласа.

             У 1942 годзе быў прызваны з Уральска ў Ваенна-марскі флот. Служыў на Далёкім Усходзе. Удзельнічаў у баях супраць імперыялістычнай Японіі. Быў боцманам, мінёрам, ваенным журналістам. Пасля дэмабілізацыі, з 1952 года, Артур Вітальевіч працаваў у рэдакцыі газеты "Чырвоная змена" загадчыкам аддзела культуры і быту, адказным сакратаром часопісаў "Бярозка", "Вясёлка". Скончыў Вышэйшыя літаратурныя курсы ў Маскве (1962). 3 1963 года -загадчык літаратурнай часткі, а потым дырэктар Беларускага тэатра юнага гледача. У 1978 - 1979 годах – дырэктар Дома літаратара Саюза пісьменнікаў Беларусі.

            Першы літаратурны твор надрукаваў у 1936 годзе. Паэтычную дзейнасць пачаў у 1945 годзе.

            У 1958 годзе Артур Вольскі выдаў зборнік вершаў "Водбліскі далёкіх маякоў" і кніжку вершаў для дзяцей "Дзедаў госць".

            Ён выступаў і як перакладчык твораў рускіх, літоўскіх, латышскіх і ўкраінскіх паэтаў. Яго хапала на ўсё: вершы для дарослых і дзяцей, аповесці і апавяданні, п'есы для юнацтва і аперэтачныя лібрэта, мастацкія і дакументальныя кінасцэнарыі, інтэрмедыі для эстрады і цырка, літаратурныя і публіцыстычныя артыкулы. Але найбольш увагі пісьменнік удзяляў юным чытачам. Яго творы памагаюць лепш зразумець дзяцей, глыбей пранікнуць у дзіцячы свет. Творы Артура Вольскага карыстаюцца шырокай папулярнасцю сярод юных чытачоў. Яго дзіцячыя кнігі ў асноўным адрасаваны дашкольнікам і малодшым школьнікам. У творах пісьменніка маленькі чытач знойдзе пэўныя жыццёвыя урокі - урокі чуласці, дабрыні, адкрытасці, дружбы. Урокі любві да роднай зямлі, мовы, да сваёй Бацькаўшчыны.

            Адна з выразных тэм у творчасці паэта, драматурга - тэма Радзімы, Айчыны, Беларусі. Вершы Артура Вольскага "Зубры", "Купалле", "Агні на Дзвіне" - адбітак разваг пра Беларусь, трывогі за яе лёс, сардэчнага, душэўнага болю, якія перадаюцца юнаму чытачу.

            Кнігі Артура Вольскага дораць радасць учарашнім, сённяшнім, заўтрашнім пакаленням юных чытачоў Беларусі.

            Шмат твораў у Артура Вольскага і для дарослых. Галоўныя іх тэмы: зямля, веска, еднасць з прыродай, праца, памяць пра тых, хто не дажыў да Перамогі. Артур Вольскі ведаў цану радасці, цяжар гора. Вершы пра каханне, поўныя сонца і хмелю. Радзіма. Народ. Мова.Пра іх пісаў паэт Артур Вольскі, для іх пісаў, імі жыў.

            П'есы Артура Вольскага пастаўлены у многіх тэатрах: "За лясамі дрымучымі" - пастаўлена ў тэатры юнага гледача; "Тры Іваны - тры браты"- пастаўлена ў тэатры імя Янкі Купалы, Львоўскім тэатры моладзі; "Граф Глінскі-Папялінскі" - у беларускім дзяржаўным тэатры лялек і "Тэатры лялькі для акцёра" у Польшчы.

            Па яго сцэнарах створаны мульфільмы: "Про кота Васю и охотничью котовасию», "Моя мама волшебница". Зняты тэлеспектаклі: "Апошняя ноч Алаізы", "Водар папараці".

             Вершы і казкі Артура Вольскага найперш прывабліваюць сваей натуральнасцю, адсутнасцю штучнасці, выразным імкненнем аўтара размаўляць з малымі на зразумелай імі мове.

            Паэзія, драматургія Артура Вольскага - гэта дыялог, размова роўных - пісьменніка і юнага чытача.

             Асноўныя тэмы твораў Артура Вітальевіча - Радзіма, народ, родная мова, дружба, інтэрнацыяналізм.

            Генадзь   Бураўкін   назваў   Артура   Вольскага першапраходцам ва ўсе часы: адзін з першых патомных беларускіх пісьменнікаў, адзін з першых у пасляваеннай кагорце беларускіх паэтаў пачаў пракладаць масты дружбы да суседзяў - народаў другіх рэспублік, адзін з першых пасляваенных літаратараў, якія пачыналі па-сур'ёзнаму мудра і даходліва з захапленнем гаварыць з юным чытачом, адзін з заснавальнікаў дзіцячага часопіса "Вясёлка"(разам з Віткам). Узнагароджаны     ордэнамі     "Знак     пашаны", Айчыннай вайны 2-ой ступені, медалямі, Ганаровай граматай    Вярхоўнага    Савета    БССР,    Граматай Вярхоўнага    Савета    БССР,    Ганаровай    граматай Вярхоўнага Савета Малдаўскай ССР. Памёр у 2002 годзе ў Мінску.

 

 

---

 

 

 

---

 

 

22 ЯНВАРЯ - 115 ЛЕТ СО ДНЯ РОЖДЕНИЯ АРКАДИЯ ПЕТРОВИЧА ГАЙДАРА (1904-1941), РУССКОГО ПИСАТЕЛЯ

Аркадий Петрович Голиков (Гайдар - псевдоним писателя) родился в семье учителя во Льгове Курской губернии. Свое детство он провел в Арзамасе. Когда началась первая мировая война и отца забрали в солдаты, он через месяц сбежал из дома, чтобы ехать к отцу на фронт. В девяноста километрах от Арзамаса Аркадия задержали и вернули. Позже, в четырнадцать лет, он встретился с большевиками и в 1918 году пошел добровольцем в Красную армию. Он был физически крепким и рослым парнем, и его приняли на курсы красных командиров. Ему пришлось воевать и на Украине, и на польском фронте, и на Кавказе.

В четырнадцать с половиной лет он командовал на петлюровском фронте ротой курсантов, а в семнадцать лет был командиром отдельного полка по борьбе с бандитизмом. В декабре 1924 года Гайдар ушел из армии по болезни после ранения и контузии. Он начал писать книги.

 Осенью 1932 года Гайдар решил поселиться в Москве. Его произведения уже начинали публиковаться и вскоре принесли ему широкую известность и славу. В середине 30-х он женился во второй раз, от первого брака у него уже был сын Тимур, он также удочерил дочь своей второй жены Женю. Именами своих детей Гайдар назвал главных героев книги «Тимур и его команда», вышедшей в 1940 году. В 30-е годы были опубликованы многие из его самых известных произведений, такие как: «Школа», «Дальние страны», «Военная тайна», «Дым в лесу», «Голубая чашка», «Чук и Гек», «Судьба барабанщика». Во время Великой Отечественной войны Гайдар отправился на фронт военным корреспондентом. Он много ездил по стране, встречался со многими людьми, вел насыщенную жизнь. Свои книги он писал на ходу, в поездах, в дороге. Твердил наизусть целые страницы, а потом записывал их в тетрадях. Однажды его часть попала в окружение, и писателя хотели вывезти на самолете, но он отказался покинуть товарищей и остался в партизанском отряде как рядовой пулеметчик.

 26 октября 1941 года на Украине, под деревней Лепляево, Гайдар погиб в схватке с фашистами.

 

 

---

Календарь юбилейных дат

 

190-летие со дня рождения Льва Толстого

125-летие со дня рождения Андрея Мрия

105-летие со дня рождения Сергея Граховского

100-летие со дня рождения Бориса Заходера

80-летие со дня рождения Анатолия Гречаникова

75-летие со дня рождения Нины Матяш

105-летие со дня рождения Эди Огнецвет

100-летие со дня рождения Алеся Божко

200-летие со дня рождения Ивана Тургенева

110-летие со дня рождения Николая Носова

85-летие со дня рождения Вячеслава Адамчика

70-летие со дня рождения Евгении Янищиц

60-летие со дня рождения Леонида Прончака

220-летие со дня рождения Адама Мицкевича

215-летие со дня рождения Федора Тютчева

105-летие со дня рождения Виктора Драгунского

100-летие со дня рождения Кастуся Киреенки

100-летие со дня рождения Александра Солженицына

95-летие со дня рождения Анатолия Велюгина

75-летие со дня рождения Казимира Камейши

150-летие со дня рождения Ядвигина Ш.

140-летие со дня рождения Павла Бажова

120- летие со дня рождения Михася Лынькова

115-летие со дня рождения Алеся Якимовича

115-летие со дня рождения Аркадия Гайдара

100-летие со дня рождения Даниила Гранина

95-летие со дня рождения Алеся Савицкого

90-летие со дня рождения Ивана Серкова

250-летие со дня рождения Ивана Крылова

125-летие со дня рождения Виталия Бианки

105-летие со дня рождения Аркадия Кулешова

205-летие со дня рождения Тараса Шевченко

120-летие со дня рождения Юрия Олеши

100-летие со дня рождения Миколы Лупсякова

90-летие со дня рождения Евдокии Лось

85-летие со дня рождения Кастуся Цвирки

65-летие со дня рождения Миколы Метлицкого

210-летие со дня рождения Николая Гоголя

120-летие со дня рождения Владимира Набокова

115-летие со дня рождения Адама Русака

115-летие со дня рождения Павлюка Труса

95-летие со дня рождения Виктора Астафьева

95-летие со дня рождения Бориса Васильева

95-летие со дня рождения Булата Окуджавы

 

---

 

 

---

2017-2018 учебный год

 

2017 год у Беларусі ідзе пад знакам 135-гадовага юбілею вялікіх песняроў беларускага народа, класікаў нацыянальнай літаратуры Янкі Купалы і Якуба Коласа.

Якуб Колас і Янка Купала – выразнікі нацыянальнай самасвядомасці, народных пачуццяў. У сваіх творах яны раскрылі нацыянальны характар, асаблівасці духоўнага складу і жыцця беларусаў, выявілі незвычайную сілу і творчую магутнасць беларускага слова.

Гістарычная заслуга Янкі Купалы і Якуба Коласа заключаецца перш за ўсё ў тым, што яны стварылі сапраўдныя шэдэўры нацыянальнага мастацтва і тым самым узнялі беларускую літаратуру да ўзроўню перадавых літаратур свету.

 

 

---

 

   Міхась Стральцоў

STRALCHOU.doc

 

 

 

 

---

12 студзеня - 100 гадоў з дня нараджэння паэта-земляка Міхася Калачынскага 

kalachinski .doc

БЕЛАРУСКІЯ КНІГІ-ЮБІЛЯРЫ – 2017

55 гадоў – Быкаў В. “Здрада”, “Трэцяя ракета”1962

45 гадоў – Быкаў В. “Абеліск”, “Сотнікаў” 1972

50 гадоў – Дубоўка У. “Жоўтая акацыя” 1967

45 гадоў – Караткевіч У. “Хрыстос прызямліўся ў Гародні” 1972

105 гадоў – Колас Я. “Песні-жальбы” 1912

90 гадоў – Колас Я. “У глыбі Палесся” 1927

70 гадоў – Колас Я. “Рыбакова хата” 1947

95 гадоў – Купала Я. “Спадчына” 1922

90 гадоў – Купала Я. “Магіла льва” 1927

105 гадоў – Купала Я. “Сон на кургане” 1912

80 гадоў – Лынькоў М. “Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышаў” 1937

80 гадоў – Лынькоў М. Міколка-паравоз” 1937

90 гадоў – Маўр Я. “Чалавек ідзе” 1927

55 гадоў – Танк М. “Мой хлеб надзённы” 1962

70 гадоў – Танк М. “Кніжка пра мядзведзяў” 1947

95 гадоў – Чарот М. “Босыя на вогнішчы”, “Завіруха” 1922

85 гадоў – Чорны К. “Бацькаўшчына” 1932

Дни рождения книг: юбиляры 2017 года

            Современные технологии, гаджеты и интернет делают информацию доступной многим. Нажатием нескольких кнопок можно узнать, где пройдет фестиваль народной музыки, как добраться в любую точку страны, что ели индейцы и многое другое. Но когда хочется уединиться и погрузиться в другую реальность, лучшим выбором становится художественная книга.

            Произведения, которые читало старшее поколенее, одинаково любимо и сегодняшними ребятами. Некоторым книгам в 2017 году исполняется более 3-4 сотен лет. Но ими все так же зачитываются, ностальгируя, взрослые и открывают для себя дети.

Подборка лучших и известнейших

книг-юбиляров 2017

• Самым молодым в списке является «Домовенок Кузя» Т.И. Александровой. В грядущем году он отпразднует 45 лет.
• На десяток старше произведения Давыдычева Л.И. «Многотрудная, полная невзгод и опасностей, жизнь Ивана Семёнова, второклассника и второгодника» и Медведева В. В.«Баранкин, будь человеком!»
• Еще пять лет нужно набросить «Туманности Андромеды» Ефремова И.и «Чудаку из 6-Б» Железникова В. К.
• 65 лет исполняется произведению культового писателя Э. Хэмингуэя «Старик и море». Оно ловит в свои сети современных людей, независимо от их интересов и образа жизни.
• «Дневнику Анны Франк» Франк А. и «Повести о настоящем человеке» Полевого Б.Н. исполнится 70 лет.
• Сент-Экзюпери А. славится своим «Маленьким принцем» уже 75 лет.
• 80-летие отметят «Рассказ о неизвестном герое» Маршака С. Я.и «Хоббит, или Туда и обратно» Толкина Дж. Р. Р.
• На пять лет старше предыдущих произведений роман Шолохова М. А.«Поднятая целина».
• Уже 90 лет захватывает читателей «Республика ШКИД» Белых Г. и Пантелеева Л., «Почта» Маршака С. Я.
• К 95 юбилею подошли сразу несколько произведений: Сабатини Р.«Одиссея капитана Блада», Чуковский К. И. «Мойдодыр» и «Тараканище», Шпенглер О. «Закат Европы».
• 100 лет несколько поколений читает «Крокодила» К. И. Чуковского.
• «Воробьишко» М. Горького, роман«Финансист» Т. Драйзера, первый сборник стихов «Вечер» А.А. Ахматовой, роман «Затерянный мир» А. Конан-Дойла отпразднуют свое 105-летие.
• 110 лет назад состоялась премьера лирической драмы А. Блока«Балаганчик»
• На пять лет раньше была написана«Собака Баскервиллей» А. Конан-Дойла и «Питер кролик» Поттер Б.
• 120 лет со дня своего создания отметит «Овод» Э. Войнич, «Аленушкины сказки» Д.Н. Мамин-Сибиряка, «Дракула» Б. Стокера, «Человек-невидимка» Г. Уэллса.
• 125 лет мир увидел «Детство Темы» Гарин-Михайловского Н. Г.
• На пять лет старше оказалась «Каштанка» А.П. Чехова.
• М. Твен создалась историю о двух таких разных и в то же время похожих мальчиков «Принц и нищий» 135 лет тому назад.
• 145-летие отметят сразу два произведения Л.Н. Толстого «Азбука» и «Кавказский пленник», а также роман Ж. Верна «Вокруг света за 80 дней» и рассказы Н.П. Вагнера «Сказки кота Мурлыки».
• 150-ый день рождения будут праздновать«Дети капитана Гранта» Ж.Верна, «Преступление и наказание»Ф.М. Достоевского, «Легенда об Уленшпигеле» Костера де Ш.
• До 155-летия добрались «Отверженные» В. Гюго, «Саламбо» Г. Флобера, «Отцы и дети» И.С. Тургенева.
• 165 лет отпразднуют «Хижина дяди Тома» Г. Бичер Стоу, «Детство» Л.Н. Толстой, «Муму», М.С. Тургенев.
• За 170 лет перевалило таким произведениям: «Мёртвые души»Гоголя Н. В., «Обыкновенная история» Гончарова И.А., «Записки охотника» Тургенева И. С.
• 180-летний барьер возьмут произведения А.С. Пушкина «Анчар», «Дубровский» и замечательная сказка о любви и трудностях на ее пути Салтана и Лебеди, а также романы М.Ю. Лермонтова «Бородино» и «Смерть поэта», сказка Х.К. Андерсена «Новый наряд короля».
• 190 лет назад Гауф Ф. написал известнейшую сказку «Карлик Нос».
• 205 лет проходит с того дня, когда дети всего мира читают и любят сказки братьев Гримм. В частности, именинниками станут «Золотой гусь», «Король-Лягушонок, или Железный Генрих», а также первая часть сборника «Детские и семейные сказки».
• Истории Ш. Перро открывают удивительный мир сказки уже 320 лет.
• Настоящим рекордсменом является книга древнегреческого математика Эвклида «Начала», которой в 2017 году исполняется 535 лет.

            Все перечисленные книги-юбиляры 2017 стали весомым вкладом в развитие литературы, поэтому их по праву называют мировой классикой.

БЕЛАРУСКІЯ КНІГІ-ЮБІЛЯРЫ – 2016

Колас Я. “Казкі жыцця” (1926) –90 гадоў.

Маўр Я. “У краіне райскай птушкі”(1926) – 90 гадоў.

Чорны К. “Насцечка”(1941) – 75 гадоў.

Быкаў В. “Трэццяя ракета”(1961) – 55 гадоў.

Васілевіч А. “Расці, Ганька”(1966) – 50 гадоў.

Вольскі В. “Несцерка”(1966) – 50 лет.

Караткевіч У. “Хрыстос прызямліўся ў Гародні”(1966) – 50 гадоў.

Мележ І. “Подых навальніцы”(1966) – 50 гадоў.

Быкаў В. “Абеліск”(1971) – 50 гадоў.

Шамякін І. “Гандлярка і паэт”(1976) – 40 гадоў.

Адамовіч А. “Апошняя пастараль”(1986) – 30 гадоў.

Далідовіч Г. “Гаспадар-камень”(1986) – 30 гадоў.

Тарасаў К. “Пагоня на Грунвальд” (1986) – 30 гадоў.

Тарасаў К. “Тры жыцці княгіні Рагнеды” (1986) – 30 гадоў.

Быкаў В. “Пакахай мяне, салдацік”(1996) – 20 гадоў.

Быкаў В. “Балота”(2001) – 15 гадоў.

   10 ДЕКАБРЯ ИСПОЛНЯЕТСЯ 195 ЛЕТ СО ДНЯ РОЖДЕНИЯ НИКОЛАЯ НЕКРАСОВА   nekrasov.doc

9 СНЕЖНЯ 

 СПАЎНЯЕЦЦА 

 125 ГОД

З ДНЯ НАРАДЖЭННЯ МАКСІМА БАГДАНОВІЧА (1891-1917), 

 БЕЛАРУСКАГА ПАЭТА   ДАЛЕЕ...

«Читайте Достоевского, любите Достоевского»

11 НОЯБРЯ - 195 ЛЕТ СО ДНЯ РОЖДЕНИЯ ФЕДОРА МИХАЙЛОВИЧА ДОСТОЕВСКОГО (1821-1881), РУССКОГО ПИСАТЕЛЯ dostoevskiy.doc

21 ОКТЯБРЯ – 120 ЛЕТ (1896-1958)

СО ДНЯ РОЖДЕНИЯ Е. Л. ШВАРЦА, 

 РУССКОГО ПИСАТЕЛЯ, ДРАМАТУРГА

 ЧИТАТЬ...

Да 120 годдзя

з Дня нараджэння

Кандрата Крапiвы

(22.02.1986 - 07.01.1991)

читать далее...

8 лютага 1921

Нарадзіўся Іван Мележ

 просмотреть... 

  просмотреть ...

26 лістапада спаўняецца 85 гадоў з дня нараджэння Уладзіміра Караткевіча, беларускага пісьменніка

             Караткевіч Уладзімір, нарадзіўся 26.11.1930 г. у горадзе Воршы Віцебскай вобласці ў сям’і служачага.

                У час Вялікай Айчыннай вайны быў у эвакуацыі ў Пермскай вобласці, пасля ў Арэнбургу. У 1944 г. вярнуўся ў Воршу, атрымаў сярэднюю адукацыю. У 1954 г. скончыў філалагічны факультэт Кіеўскага ўніверсітэта. Настаўнічаў у вёсцы Лесавічы Тарашчанскага раёна Кіеўскай вобласці (1954-1956), у Воршы (1956-1958). Скончыў Вышэйшыя літаратурныя (1960), Вышэйшыя сцэнарныя курсы (1962) у Маскве. З 1962 г. жыў у Мінску. Узнагароджаны ордэнам Дружбы народаў. Памёр 25.07.1984 г.

                Першыя вершы апублікаваў у 1951 г. (аршанская раённая газета «Ленінскі прызыў»). У 1955 г. верш «Машэка» быў змешчаны ў часопісе «Полымя». Выйшлі зборнікі паэзіі «Матчына душа» (1958), «Вячэрнія ветразі» (вершы і паэма, 1960), «Мая Іліяда» (1969), «Быў. Ёсць. Буду.» (вершы і паэмы, 1986).

                Аўтар зборнікаў апавяданняў і аповесцей «Блакіт і золата дня» (1961), «Чазенія» (1970), «Вока тайфуна» (1974), «З вякоў мінулых» (1978), раманаў «Каласы пад сярпом тваім» (1968), «Хрыстос прызямліўся ў Гародні» (1972), «Нельга забыць» («Леаніды не вернуцца да Зямлі», 1982), «Чорны замак Альшанскі» (увайшлі аднайменны раман і аповесць «Зброя»), (1983), аповесці «У снягах драмае вясна» (1989). Для дзяцей выдаў «Казкі» (1975) і нарыс «Белавежская пушча» (1975).

                Аўтар п’ес «Млын на Сініх Вірах» (пастаўлена на тэлебачанні ў 1959), «Званы Віцебска» (1977, пастаўлена ў 1974), «Кастусь Каліноўскі» (1980, пастаўлена ў 1978), «Калыска чатырох чараўніц» (апублікавана і пастаўлена ў 1982), «Маці ўрагану» (1985, пастаўлена ў 1988; аднайменны мастацкі фільм — рэжысёр Ю.Марухін, 1990). У 1988 г. выйшаў зборнік п’ес «Старыя беларускія хронікі». Напісаў сцэнарыі кароткаметражных фільмаў «Сведкі вечнасці» (1964), «Памяць каменя» (1966), «Будзь шчаслівай, рака» (1967), сцэнарыі мастацкіх фільмаў «Хрыстос прызямліўся ў Гародні» (першапачатковая назва «Жыціе і ўзнясенне Юрася Братчыка», з В.Бычковым, 1967), «Чырвоны агат» (1973), «Дзікае паляванне караля Стаха» (з В.Рубінчыкам, 1979), «Чорны замак Альшанскі» (з М.Пташуком, 1984). На тэлебачанні і радыё па яго творах пастаўлены шэраг спектаклей. Па лібрэта Караткевіча пастаўлена ў Беларускім тэатры оперы і балета опера «Сівая легенда» (кампазітар Д.Смольскі, 1978), а паводле яго аповесці «Дзікае паляванне караля Стаха» — аднайменная опера (кампазітар У.Солтан, 1989).

                Выступаў як публіцыст і крытык. Напісаў нарыс «Зямля пад белымі крыламі» (1977, першае выданне — на ўкраінскай мове, Кіеў, 1972), эсэ «Мсціслаў — Мстиславль» (1985), эсэ, артыкулы пра Ф.Скарыну, Т.Шаўчэнку, Лесю Ўкраінку, М.Агінскага, Я.Купалу, М.Багдановіча, М.Шолахава, Я.Брыля, У.Калесніка, М.Лужаніна, Р.Барадуліна, В.Зуёнка, А.Наўроцкага, Я.Сіпакова. Выйшлі Выбраныя творы ў 2 тамах (1980) і Збор твораў у 8 тамах (1987-1991).

                Працаваў як перакладчык. На беларускую мову пераклаў драму М.Карыма «У ноч зацьмення Месяца» (пастаўлена ў 1972), аповесць Э.Гашпаравай «Цяжка быць мустангам» (1981), паасобныя творы Дж.Байрана, А.Міцкевіча, І.Франка, Я.Судрабкална, Б.Мацкявічуса і інш.

Лаўрэат Літаратурнай прэміі СП БССР імя І.Мележа (1983) за раман «Нельга забыць» («Леаніды не вернуцца да Зямлі»), Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа (1984, пасмяротна) за раман «Чорны замак Альшанскі».

ИВАН АЛЕКСЕЕВИЧ БУНИН               145 лет со дня рождения

    Иван Алексеевич Бунин, первый среди русских писателей, ставший Нобелевским лауреатом, родился (10) 22 октября 1870 года в Воронеже, в обедневшей дворянской семье. Детство его прошло в семейном имении Озерки. С 1881 по 1885 годы Иван Бунин учился в Елецкой уездной гимназии, а спустя четыре года опубликовал первые стихи.

            В 1889 году Бунин работает корректором газеты «Орловский вестник», где знакомится с Варварой Пащенко. Родители не в восторге от их отношений - влюбленные Варвара и Иван в 1892 году вынуждены уехать в Полтаву. В 1895 году после долгой переписки Бунин знакомится с Чеховым.

            Творениями этого периода являются собрание «Стихотворения», «Под открытым небом», «Листопад».

             В 1890-х годах Бунин путешествовал на пароходе «Чайка» по Днепру и посетил могилу Тараса Шевченко, творчество которого любил и впоследствии много переводил. Спустя несколько лет он напишет об этом путешествии очерк «На "Чайке"», который опубликуют в детском иллюстрированном журнале «Всходы» 1 ноября 1898 года.

            В 1899 году Бунин женится на дочери греческого революционера Анне Цакни, но брак не сложился. Через некоторое время они расстаются, и с 1906 года Бунин живет в гражданском браке с Верой Муромцевой.

             Бунину трижды присуждалась Пушкинская премия. В 1909 году он был избран академиком по разряду изящной словесности, став самым молодым академиком Российской академии.

            В феврале 1920 года Бунин покидает Россию и эмигрирует во Францию. В эмиграции Бунин создает свои лучшие вещи: «Митина любовь», «Солнечный удар», «Дело корнета Елагина» и, наконец, «Жизнь Арсеньева». Эти произведения стали новым словом и в бунинском творчестве, и в русской литературе в целом.

             В 1933 году Бунин стал первым русским писателем – лауреатом Нобелевской премии.

             Умер Иван Бунин во сне, в ночь на 8 ноября 1953 года в Париже. Похоронен на кладбище во Франции Сент-Женевьев-де-Буа.